Dat leerkracht zijn veel vraagt van een persoon moge duidelijk zijn, maar het vakgebied is ontzettend mooi en als je het goed doet haal je er ook veel voldoening uit. Op dit moment staat het PO onder druk maar ik wil met dit blog ook de mooie elementen van het onderwijs laten zien. Met mijn eigen ervaring in het onderwijs en het coachen van kinderen heb ik een aantal tips gevonden die ik graag met jullie deel en waar ik volkomen achter sta.
- Kauw niet alles voor
Het scheelt tijd maar is vooral belangrijk voor het leerproces van het kind. Alles voorgekauwd voorgeschoteld krijgen maakt een kind minder nieuwsgierig en de stof blijft ook minder goed hangen. Door samen met hen de stof te ontdekken en ze zelf dingen te laten opzoeken stimuleer je hen om nieuwsgierig te zijn en te presenteren wat ze allemaal hebben ontdekt.
Hoewel het doel van de opdracht natuurlijk wel belangrijk is om in het oog te houden is het ook mooi als je wat kan afdwalen. Als je met afdwalen een of meerdere leerlingen nieuwsgierig(er) hebt gekregen naar de lesstof heb je veel meer bereikt en zal de stof beter blijven hangen.
- Stel de juiste vragen
Probeer zo vaak mogelijk open vragen te stellen en kinderen zelf te laten nadenken. Door informatie achter te houden zullen ze geprikkeld worden om zelf erover na te denken en het te willen ontdekken. Het moment dat ze zelf erachter komen wat de oplossing is, is een van de mooiste momenten van lesgeven.
- Leer ze het nut van fouten maken
Je leert het meest van fouten maken, die momenten blijven je het meest bij. Dus laat ze fouten maken. Als ze iets maken en je weet dat het niet gaat lukken, laat het dan gebeuren en kijk of ze zelf de oplossing vinden of vertel ze naderhand wat er mis ging. Maak duidelijk dat de opdracht niet was om het perfecte te doen maar de weg ernaar toe en wat je onderweg geleerd hebt. En stimuleer ze om out of the box te denken!
- Stimuleer de samenwerking
Zowel jij met de leerlingen als de leerlingen onder elkaar kunnen veel meer leren wanneer je het samen doet. Stimuleer ze om samen dingen te ontdekken, hun leerproces te delen met de groep en respectvol met elkaar om te gaan.
- Maak plezier!
Niet alles hoeft serieus te zijn, de boog niet altijd gespannen te staan. Zorg ook dat er gelachen wordt, de sfeer ontspannen is en je geniet van het leven, het leren en elkaar. Laat ze samen dansen op muziek en hier en filmpje van maken op hun mobiel. Zorg dat regels er zijn voor een nut en indien er een groter doel is ze ook (eenmalig) kunnen versoepelen.
- Zorg voor een veilige omgeving
Pesten kan zo ontzettend veel schade aanbrengen, dus zorg ervoor dat dit niet gebeurd in de klas. Spreek gedragsregels af met elkaar, attendeer niet alleen op de woorden die men zegt maar ook de tonatie en lichaamstaal. Zorg dat een ieder zich gehoord voelt in de klas en zich veilig voelt. Groepssfeer is heel belangrijk voor het leerproces, wanneer dit niet in orde is zal bij degene die zich niet veilig voelt het leerproces vertragen.
- Laat de complimenten vloeien
Voor elke negatieve opmerking die iemand krijgt zijn er minsten 3 nodig om deze weer weg te wassen. Wees dus complimenteus, stimuleer dat bij de leerlingen onder elkaar. Vier samen de successen van de dag, vraag naar mooie momenten die het weekend gebeurd zijn. Doe een vragenrondje met waar men trots op is, of laat ze over elkaar iets positiefs zeggen.
- Wees duidelijk, stel grenzen maar blijf kritisch naar de regels kijken
Kinderen hebben ook grenzen nodig. Maak ze duidelijk dat binnen die grenzen heel veel mogelijk is maar dat de grenzen er zijn in het belang van hen en of de klas. Zorg wel dat je bij elke regel je jezelf telkens afvraagt waarom je de regel in acht neemt, of hij nog nuttig is en of (eenmalig) versoepeld kan worden.
- Wees kritisch naar je eigen handelen
Mensen zijn gewoontedieren en dat maakt dat je graag de dingen doet zoals je ze altijd gedaan hebt. Kijk dus wel elke keer weer of je de dingen doet omdat je het altijd zo gedaan hebt of dat het daadwerkelijk nuttig is. Als je een gevoel heb bij een bepaald kind dat negatief is, erken dit dan aan jezelf en vraag je telkens af: handel ik vanuit dit gevoel of vanuit mijn professionele rol. Want het is ok om die gevoelens te hebben, hebben we allemaal wel eens over een leerling, collega of cliënt. Zolang je maar probeert het goed te doen voor iedereen en dus ook degene waar je moeite mee hebt. En heb je een enorme baaldag en maakt diegene het je erg moeilijk? Vraag dan een collega een keer om hulp en hem een dagdeel of uurtje van je over te nemen.
- Werk samen met de ouders, zeker in het passend onderwijs
Deze is super belangrijk in het passend onderwijs. Jij bent de pro als het gaat om pedagogiek, didactiek etc. Maar de ouders kennen het kind het beste. En zelfs al weet jij het beter dan hen, je hebt de samenwerking nodig om passend onderwijs te kunnen leveren. Samen kom je vaak verder en je houdt er betrokken ouders aan over.
Door te werken met klassenouders en hen ook echt te betrekken kun je je eigen werk verlichten. Laat hen (samen met hun kind) een mooie thematafel maken, wat creatief werk voorbereiden, de klas versieren en of mee denken over leerstof. Goed voor de samenwerking en neemt jou werk uit handen.
- Elk kind is uniek
Elk kind maar ook elke klas is uniek. Dat vraagt flexibiliteit en creativiteit om het beste uit de individu maar ook de klas in totaal te halen. Schroom niet om anderen erbij te betrekken en onderzoeken te kijken wat het beste werkt. Soms is een klankbord al genoeg om jou out of the box te laten denken.